Prof.Dr. Bilsen BEŞERGİL


PETROL,
PETROL KİMYASI


ŞEKİLLER VE TABLOLAR LİSTESİ

ŞEKİLLER

Şekil-1.1: Enerji kaynaklarının dağılımı
Şekil-1.2: İspatlanmış hampetrol rezervlerinin dağılımı, 2002
Şekil-1.3: Dünya birincil enerji talebi
Şekil-1.4: İspatlanmış doğal gaz rezervlerinin dağılımı, 2002
Şekil-1.5: İspatlanmış kömür rezervlerinin dağılımı, 2002
Şekil-1.6: Sektörlere göre dünya kömür talebi
Şekil-1.7: Dünya yenilenebilir bazlı yakıtların elektrik üretimindeki payları
Şekil-1.8: 'Kırmızı Hat' Antlaşması sınırları
Şekil-1.9: 2003 yılı hampetrol ve doğal gaz üretimlerinin bölgelere göre dağılımı
Şekil-2.1: Bir petrol sisteminin profili; kaynak ve rezervuar kayaçlar, kapanlar ve göç yolları 34 Şekil-2.2: Jenerasyon prosesinde, (a) derinlik-sıcaklık ilişkisi, (b) organik maddenin olgunlaşması (maturasyon)
Şekil-2.3: Birincil ve ikincil göç yolları
Şekil-2.4: Rezervuar kayaç, seal kayaç ve overburden tabakalar arasında petrol birikmesi
Şekil-2.5: Bir antiklinal kapanın şematik görünümü
Şekil-2.6: Hidrokarbon havuzların bulundukları zamanlar
Şekil-2.7: (I) Deniz/göl yüzeyindeki çökeltilerin mikroskobik görünümü
Şekil-2.8: A: Porozite, B: Geçirgenlik (Permeabilite)
Şekil-2.9: (a) Bir rezervuar kayaç; (b) bit örtü kayaç, örnekleri
Şekil-2.10: Basınç-derinlik eğrisi
Şekil-2.11: Antiklin kapanlar
Şekil-2.12: Tuz dome kapanlar
Şekil-2.13: Fay (fault) kapanlar
Şekil-2.14: Fay tipleri
Şekil-2.15: Salt dome kombinasyon kapan
Şekil-2.16: Bazı stratigrafik kapan tipleri
Şekil-2.17: Kum merceği ve resifi
Şekil-2.18: Kıstırma (pincout) rezervuar oluşumları
Şekil-2.19: Bir kumtaşı kanal oluşumu (Sandstone channel)
Şekil-2.20: Unconformite kapan oluşumlar
Şekil-2.21: Kırık rezervuarlar 58 Şekil-2.22: Hidrodinamik kapanlar
Şekil-3.1: Hampetrol fraksiyonlarındaki hidrokarbonların karbon sayıları ve kaynama noktaları arasındaki ilişki
Şekil-3.2: Hampetrolün içerdiği hidrokarbon tipleri ve kaynama noktaları arasındaki ilişki
Şekil-4.1: (a) Basit bir gravimetre, (b) basit bir )magnetometre
Şekil-4.2: (a). Bir Sismometre. (b). Bir vibratör aracından üretilen ses dalgaları ve sismik dalgalar
Şekil-4.3: P dalgalarının (A) ve S dalgalarının (B) geçişi
Şekil-4.4: P ve S dalgaların hareketleri
Şekil-4.5: Bir sismik dalganın refleksiyonu
Şekil-4.6: Sismik dalgaların refleksiyon ve refraksiyonunun kıyaslanması
Şekil-4.7: Microseepage Model
Şekil-4.8: Yönlü ve dikey sondaj
Şekil-4.9: Sondaj çamuru sirkülasyon sistemi
Şekil-4.10: Tamamlanmış bir petrol kuyusu
Şekil-4.11: Akış bölgesi log analizi (kayaç tipi)
Şekil-4.12: Kuyu boşluğu drill stem
Şekil-4.13: Yağ lekeli ve deformasyon yapılı karot örnekleri
Şekil-4.14: Bir petrol kuyusu pompası
Şekil-4.15: Çözünmüş gaz iticiliği
Şekil-4.16: Gaz fraksiyonların petrolden ayrılarak (gazlaşma zonu) oluşan gaz-petrol dokunağının kuyu yakınındaki görünümü
Şekil-4.17: Su gücü ile üretim mekanizması
Şekil-4.18: Çift sondajlı bir kuyu
Şekil-4.19: Asitlendirmeden önce (a), ve sonra (b) oluşumdaki kanalların durumu
Şekil-5.1: Hampetrolden başlayan rafinasyon ve elde edilen ürünlerin akım şeması
Şekil-5.2: Kurşunsuz benzin A ve B'nin karbon sayısı dağılımı eğrileri
Şekil-5.3: Kurşunsuz benzin A ve B 'nin distilasyon profili ve karbon sayısı dağılımı eğrileri
Şekil-5.4: Tipik karbon sayısı dağılımı (No.2 dizel yakıtı)
Şekil-5.5: Kalıntı yakıtın yapısı
Şekil-5.6: Doğal gaz fabrikası, rafineri ve petrokimya kompleksinin basit bir entegrasyon şeması
Şekil-6.1: İşlemlenmemiş doğal gazın temel elemanları
Şekil-6.2: (a) Poröz kumtaşı; konvensiyonal bir doğal gaz oluşumu, (b) Sıkı (tight) kumtaşı; konvensiyonal olmayan bir doğal gaz oluşumu
Şekil-6.3: Kömürleşme aşamalarında çıkan termojenik gazlar
Şekil-6.4: (a) Bir gaz hidrat yapısındaki birim hücre ve, (b) bir metan hidratın yapısal görünümü
Şekil-6.5: (a) Dünya rezervuarlarındaki organik karbonun dağılımı, (b) Dünya doğal gaz rezervleri 140 trilyon m3 için
Şekil-6.6: Hidratların doğada bulunma koşullarını gösteren bir grafik
Şekil-6.7: Global doğal gaz üretimi projeksiyonu
Şekil-6.8: Dünya, (a) (a) doğal gaz üretimi, (b) doğal gaz tüketimi (2003)
Şekil-6.9: Türkiye'de, (a) bölgelere doğal gaz üretimlerinin dağılımı, (b) sektörlere göre doğal gaz tüketimler (2003 yılı)
Şekil-6.10: Bir gaz işleme fabrikası blok diyagramı
Şekil-6.11:. Çevre şartlarında yapılan bir absorbsiyon prosesi
Şekil-6.12: Soğutularak yapılan bir absorbsiyon prosesi
Şekil-6.13: Soğutma yöntemiyle NLG üretimi
Şekil-6.14 : Bir turbo genleşme prosesi akım şeması (Ortloff GSP)
Şekil-6.15 : Doğal gaz sıvılarının fraksiyonlanması
Şekil-6.16: Kostik prosesiyle asidik gazların ayrılması (UOP)
Şekil-6.17: Tipik bir Claus sülfür üretim ünitesi akım şeması
Şekil-6.18: Tipik bir doğal gaz sıvılaştırma ünitesi
Şekil-6.19: Doğal gazdan kısmi oksidasyonla sentez gazı üretimi
Şekil-6.20: Teorik zincir uzunluğu dağılımı, Anderson-Schulz-Flory (ASF) eşitliği
Şekil-6.21: Doğal gazdan sentez gazı ve Fischer-Tropsch reaksiyonlarıyla dizel yakıtı üretimi akım şeması
Şekil-6.22: Metanolden sentetik yakıtlar üretimi blok diyagramı
Şekil-6.23: Metanol üretimi akım şeması
Şekil-6.24: Doğal gaz (veya hidrokarbonlar), metanol, yakıt pili akım şeması
Şekil-6.25: Metanol dehidrasyon prosesi akım şeması
Şekil-6.26: Metanolden hidrojen üretimi diyagramı

TABLOLAR

Tablo-1.1: Dünya Enerji Talebi, Mtpe
Tablo-1.2: İspatlanmış Hampetrol Rezervleri (a)
Tablo-1.3: Dünya Hampetrol Talebi, (milyon varil/gün)
Tablo-1.4: Dünya Hampetrol Arzı, Mv/Gün, (Milyon Varil/Gün)
Tablo-1.5: İspatlanmış Doğal Gaz Rezervleri
Tablo-1.6: Dünya Doğal Gaz Talebi, (milyar m3)
Tablo-1.7: İspatlanmış Kömür Rezervleri
Tablo-1.8: Dünya Kömür Arzı, (Mtoe)
Tablo-1.9: Dünya Elektrik Üretiminde Kullanılan Yakıtlar
Tablo-2.1: Dünyadaki Büyük Rezervuar Kayaçların Stratigrafik Dağılımı
Tablo-2.2: Dünyadaki Büyük Kaynak Kayaçların Stratigrafik Dağılımı
Tablo-3.1: Hampetrol Türleri Ve İçerdikleri Tipik Hidrokarbon Tipleri
Tablo-3.2: Tipik Bir Hampetrolün Bileşimi
Tablo-3.3: Tipik Bir Hampetroldeki Hidrokarbonların Dağılımı
Tablo-3.4: Hampetrol için API sınıflandırma sistemi
Tablo-4.1: Hampetrol Kaynaklarının ve Rezervlerin Sınıflandırma Sistemi
Tablo-4.2: Bazı Farklı Litolojik Örneklerde Sismik Dalga Hızları
Tablo-5.1: Ticari LP Gazın Tipik Özellikleri
Tablo-5.2: Motor Benzini ve Uçak Benzininin Özellikleri
Tablo-5.3: Bazı Hidrokarbonlar, İzomerleri ve RON Değerleri
Tablo-5.4: Bazı Jet Yakıtlarının Özellikleri ve Bileşimleri
Tablo-5.5: Dizel Yakıtları No.1 ve No.2'nin Özellikleri
Tablo-5.6: Fuel Oillerin Özellikleri
Tablo-5.7: Solvent Nötral 90, 150, 350, 500 Baz Yağlarının Özellikleri
Tablo-6.1: Doğal gazda bulunan hidrokarbonları

Petrol, Petrol Kimyası