|
PETROKİMYA ÖNSÖZ Üniversite ve sanayide geçen uzun meslek yaşamımın hemen hemen tümü doğrudan veya dolaylı olarak, petrol, petrol ürünleri, petrol rafinasyonu ve petrokimya sanayii ile ilgili olmuştur. Hampetrolden başlayarak petrokimyasal ürünlere giden yolda ilk aşama petrolün aranması ve bulunmasıdır. Karadan ve denizden açılan kuyular yoluyla yeraltından çıkarılan petrol gemiler ve/veya boru hatlarıyla rafinerilere taşınır. Rafineriler, hampetrolün fiziksel ve kimyasal işlemlerden geçirilerek çeşitli ürünlerin elde edil-diği komplekslerdir; temel ürünler yakıtlar, yağlar ve bazı petrokimya sanayii hammaddesi hammaddeleridir. Petrokimya, hampetroldeki hafif hidrokarbonlardan, rafineri ürünlerinin bazılarından (nafta, kondensat ve yan ürün etan gibi) ve doğal gazdan, petrokimyasalların elde edildiği bir "sanat" dalıdır; etilen, propilen, C4 hidrokarbonlar, benzen, toluen ve ksilen izomerleri temel petrokimyasal maddelerdir. Bu ürünler yine petrokimya kompleksi içinde veya bazıları diğer endüstri kollarında işlenerek binlerce maddeye dönüştürülür; deterjan, kozmetik, gübre, zararlı ot ilacı, ilaç, antiseptik, anestetik, plastik, sentetik fiber, pas giderici, sıvı petrol gazı, v.s. gibi. Bu kitapta başlıca petrokimya prosesleri, ürünleri ile yan ürünleri bir sistematik içinde incelenmiştir. Bazı terminoloji, endüstriye-özel olduğundan kullanılan terimlerin açıklamaları ekte verilen bir sözlükte toplanmıştır. Ancak, uygun yerleşik terimlerin kullanılmasında gösterilen özen, terimlerin kullanım alanının genişliği dikkate alındığında, yetersiz kalmış olabilir. Bu kitap, tüm üniversitelerin Mühendislik ve Fen Fakülteleri, Meslek Yüksek Okulları ile Fen Bilimleri Enstitülerinin çeşitli bölümlerinde temel ve/veya seçmeli ders olarak okutulmakta olan 'Petrokimya Teknolojisi' ile ilgili lisans ve yüksek lisans programlarına cevap verebilecek nitelikte hazırlanmıştır. |